آرتین، پدر و مادر ندارد

وقتی کامران رحیمیان بازداشت شد، آرتین حق با پدر بودنش را از دست داد. وقتی دیروز فاران حسامی را بازداشت کردند، آرتین حق با مادر بودنش را از دست داد. و من از امشب کابوس می بینم که فردا آرتین کودکی از دست رفته اش را از من  طلب کند. من فرزندان نسرین ستوده، نرگس محمدی و دیگر فرزندان ایران زمین را می بینم که هر روز با پدر و مادرهای نداشته به من خیره می شوند. 

کاش داستان اینجا تمام می شد، اما امروز ژینا با مادر نداشته اش، منتظر است تا حکم پدرش، کیوان رحیمیان اجرا شود. ژینا این روزها باید  منتظر باشد تا پدر نداشته باشد.

و من در خود خراب شده بارها شعر محمود دولت آبادی را با خود تکرار می کنم

ای سرزمین! کدام فرزندها، در کدام نسل تو را آزاد، آباد و سربلند،

با چشمان باور خود خواهند دید؟

ای مادر، ای ایران! جان زخمی تو در کدام روز هفته التیام خواهد پذیرفت؟

چشمان ما به راه عافیت تو سفید شد.

ای ما نثار عافیت تو.

آنکس که می خندد هنوز خبر فاجعه را نشنیده است، برای حسین رونقی ملکی که تنها مانده

ازهمان ابتدا اعتقاد داشتم که بی توجهی به یک انسان فاجعه است، تنها بودن یک انسان فاجعه است، گرفتن جان یک انسان فاجعه است. ارزش انسان ها برایم از هر چیزی بیشتر بوده و رنج هایش برایم بیشترین معنی را داشته. نمی دانم کی و کجا این اعتقاد در من به وجود آمده اما هرچه بیشتر به انسان ها و رنج هایشان فکر می کنم این اعتقاد برایم ارزش بیشتری پیدا می کند.

این ها را گفتم که وقتی از حسین رونقی ملکی حرف می زنم که اعتصاب غذا کرده و یک کلیه اش از کار افتاده، به انسان بودنش فکر کنیم. یا بهتر است بگویم به انسان بودنمان فکر کنیم. برای انسان بودنش و برای رنج هایش ارزش قائل شویم و تنها و تنها بر انسان بودنمان حساب باز کنیم.

خیلی ها حساب کار حسین را به دست حکومت می دهند و خون حسین را به گردن حکومت می اندازند. حکومتی که وضعیتش مشخص است، مگر از این حکومت می توانیم انتظار دیگری هم داشته باشیم. از ظالم تنها باید انتظار ظلم داشت. تنها انسان است که انسان بودن را می فهمد، تنها انسان است که می تواند یک انسان را نجات دهد و اگر انسانی بمیرد خونش به گردن دیگر انسان هاست.

 طرف صحبت من با کسانی نیست که با بودن در این حکومت، انسان بودنشان را فروخته اند، طرف صحبت من با مردم کشورم است. مردمی که باید انسان باشند، طرف صحبت من فعالینی هستند که در برابر این جوان و رنج هایش سکوت کرده اند. فعالینی که اگر امروز از حقوق حسین دفاع نکنند معلوم نیست می خواهند از حقوق چه کسی دفاع کنند و اصلا قرار است از چه چیزی دفاع کنند. طرف صحبت من با کسانی است که اگر حسین را تنها بگذارند بیشتر از یک فاجعه رخ می دهد. 

حسین از هیچ طیف و گروه سیاسی و مذهبی نیست، اهل هیچ رنگی نیست و عضو هیچ گروهی نیست. حسین نابغه است. برای همین به حسین بی توجهی می شود، برای همین تنها مانده و برای همین است که امکان دارد بمیرد. گناهش همین است، نابغه است.

ما به حسین بی توجهی می کنیم، ما حسین را تنها می گذاریم و ما حسین را می کشیم. و این چیزی فراتر از یک فاجعه است. برتولد برشت نوشته است، " آنکس که می خندد هنوز خبر فاجعه را نشنیده است"، اما من نمی دانم کسی که خبر فاجعه را شنیده و هنوز هم می خندد چه مرگش شده، شاید انسان بودن را فراموش کرده. 

به مادرم، از فرزندی که هیچ وقت آدم نشد

وقتی وجودت را به کسی مدیون باشی، وقتی تمام داشته هایت را از کسی داشته باشی، اسامی روزها در جوابش تنها بهانه های واهی اند و بس. وقتی کسی زندگی اش را به پایت گذاشته باشد و آخر زندگیت هرچیزی شده باشد جز آنچه او خواسته. حتی به کمترین خواسته هایش بی توجه باشی و راه خودت را بروی، سخت است که این جملاتت را باور کند. مادرم، تمام روزهای این زندگی ام برای تو. تمام کلمات و نوشته هایم برای تو.ببخش که هیچ وقت آدم نشدم  . ببخش که راهم جز سختی برایت چیزی ندارد. هر بار که درگیری ها و تنش ها فرصت دهد این شعر را تنها و تنها به یاد تو می خوانم.

مادر! برام دعا بخون ! می خوام برم جنگ خدا !
تو از خدا قوی تری ! برام دعا بخون ! دعا !
باید بگیرم از خدا تقاص این جماعت و
جماعت اسیر این مدار بی نهایت و
تقاص اون بچه یی که با سرطان دنیا میاد !
تقاص هر آدمی که آرزوهاش رفته به باد !
آرزوی یه دنیای خوبِ بدونِ دلهره
دنیایی که از روشنی ، از عشق و عاطفه پره !
برام دعا بخون که من راهی جنگ آخرم !
این دفعه تسلیم نمی شم ! یا می میرم ، یا می برم !
مادر! برام دعا بخون ! می خوام برم جنگ خدا !
تو از خدا قوی تری ! برام دعا بخون ! دعا !
باید که از رو تخت ظلم خدا رو پایین بکشم !
باید یه نقطه آخر قصه ی دیکتاتور بشم !
خدا باید جواب بده به مردم گوئرنیکا !
به کشته های آشویتس ! به گشنه های زامبیا
به اونا که تلف شدن توی فلسطین و زئیر!
اونا که اسمشون نشست تو آمارای مرگ میر
به اونا که فلک شدن تو کمپ گوآنتانامو !
به هر کسی که شاکیه ! به آدما ! به من ! به تو !
مادر! برام دعا بخون ! می خوام برم جنگ خدا !
تو از خدا قوی تری ! برام دعا بخون ! دعا* !

این کلمات را از فرزند یاغیت قبول کن

24 اردیبهشت 1391

*شعر از یغما گلرویی

برای مردمی که این بازی را دوست دارند

چند روز است که چرایی فعالیت حق تحصیل ذهنم را اشغال کرده، برعکس گذشته که چرایی محرومیت از تحصیل ذهنم را مشغول کرده بود. قبلا نمی فهمیدم که چرا و چرا باید یک انسان از دانشگاهش محروم شود. دانشگاهی که برای دانشجو است ولی دانشجو اجازه ورود به آن را ندارد.

اما در این روزها بیشتر به چرایی فعالیت حق تحصیل فکر می کنم. اصلا این فعالیت ها کجا معنی می شود؟ دانشجوهای این روزهای دانشگاه هایمان حتی ککشان هم نمی گزد که همکلاسی هایشان اخراج شدند، که همین یکی دو سال پیش فعال های حق تحصیل را چطور قلع و قم کردند، یا اصلا اینجایی که می روند دانشگاه نیست. ما که دانشجویمان مطالبه ای ندارد. نه علم می خواهد، نه آزادی می خواهد، نه تغییر می خواهد. اصلا هیچ چیز نمی خواهد. چرا باید در زندگی اش دخالت کنیم؟

اصلا مردم این مملکت ما را نمی خواهند. اصلا مردم این مملکت حق خود را نمی خواهند. اصلا مردم این مملکت چیزی نمی خواهند. مردم این مملکت همینی که هست را بدون هیچ تفاوتی می خواهند.

در این میان است که نوشته های ضیا نبوی از داخل زندان کارون اهواز در ذهنم می چرخد و معنای کلماتش برایم آشناتر می شود. انگار در آن لحظه ضیا نبوده که این ها را نوشته، انگار تمام فعالین حق تحصیل با هم چنین نامه ای را از داخل زندان نوشته اند. ما شبیه بوکسوری شدیم که وسط مبارزه فهمیده که داور با طرف مقابله این رو هم تنها زمانی باور کرده که ضربه‌ای کاری رو از خود داور خورده!"

ما شبیه بوکسوری شدیم که نه تنها از داور ضربه خورد و تماشاگرانش مردمی بودن که برای داور و حرکات حیرت آورش سوت می زدن، جیغ می کشیدن، تشویقش می کردن و از نقش زمین شدن تک تک فعالین لذت می بردن. مردمی که آرزو می کردن کاش جای داور یا حریف ما بودن و می تونستن چندتا ضربه اضافی به ما بزنن. 

19 اردیبهشت 1391

کاوه در زندان

وقتی برادری داشته باشی که در کنارش مبارزه کرده باشی و روزها را با او به امید آزادی گذرانده باشی، زندان رفتنش را باور نمی کنی.

وقتی با برادرت دردی مشترک داشته باشی، وقتی با او تبعیض را تجربه کرده باشی و با او در خیالت دانشگاهی را تصور کرده باشی که با هم به آن می روید، خارج از دانشگاه بودن را باور نمی کنی.

زمانی که کاوه در خلوت و درد دل ها گفت:"الان همه زندان ها را دانشگاه کرده اند، در رجایی شهر آنقدر استاد هست که من به زندان نمی روم، به دانشگاه می روم"، با رویایش همراه شدم و او را در دانشگاه دیدم.  

با دوستان تمام تلاشمان را کردیم که زندان رفتنش را باور نکنیم و دانشگاهی رویایی را باور کنیم.

اما وقتی در روز انتقالش به زندان، کاوه را به رجایی شهر نبردند. وقتی کاوه را در میان زندانیان عادی و با دستبند به ندامتگاه کرج بردند، تمام اشک های مادر و خواهرش بر سرمان خراب شد.

باید دوباره به یاد می آوردیم که واقعا کاوه را به زندان می برند. باید به یاد می آوردیم که دانشگاه نداریم و باید به یاد می آوردیم که رویایمان را باید در واقعیت بسازیم.

باید دوباره به یاد می آوردیم که دوستان زیادی در زندان داریم، به یاد می آوردیم که برای زندان رفتن و رویا بافتن مبارزه نکردیم و برای محروم بودن و در زندان بودن شروع نکردیم.   

در اینیک هفته بارها صدای کاوه را مرور کردم و در زندان بودنش را بیشتر باور کردم. زندانی را که بخشی از مبارزه اش برای آزادی است بیشتر باور کردم و امیدش به آینده را و به مردمی را که کمی آگاه تر شده اند. 

11 اردیبهشت 1391

انقلابی که فرهنگی با خود نداشت

32 سال از اسلامی کردن دانشگاه های ایران می گذرد. اسلامی کردنی که از سوی عاملانش "انقلاب فرهنگی" نام گرفت و دلیلش پاک‌سازی استادان و دانشجویانی بود که از دید جمهوری اسلامی ایران، "غرب‌زده" به‌شمار می‌رفتند.

در چنین روزی در سال 59 با پایان مهلت سه روزه تخلیه دانشگاه ها، به دستور شورای انقلاب و با تایید روح الله خمینی، گروه های سیاسی و دانشجویی اسلامی افراطی به دانشگاه های ایران حمله کردند.

این حرکت که با کشته و مجروح شدن تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی همراه بود باعث شد دانشگاه های ایران بیش از دوسال بسته شوند و در این مدت صدها نفر از اساتید و دانشجویان از دانشگاه اخراج، کتب دانشگاهی تعدیل، قوانین دانشگاه اسلامی و بسیاری از دانشمندان و روشنفکران ایرانی از کشور خارج شدند. 

این انقلاب هر چه با خود داشت، فرهنگی با خود نداشت و شاید "غرب زده" ای از دانشگاه اخراج شد اما در اصل دانشجویان و اساتید چپ و بهایی از دانشگاه های ایران تصفیه شدند و بزرگ ترین قربانیان این انقلاب سه نسل از جوانان بهایی شدند. افرادی که در سیاست مداخله ای نداشتند اما بزرگ ترین قربانی سیاست بازی جمهوری اسلامی و طرفدارانش در دانشگاه شدند. 

به یاد سه نسل قربانیان انقلاب فرهنگی و به یاد دوستانم سما نورانی و ایقان شهیدی که به دلیل مبارزه با این جنایت در زندان هستند. 

دوم اردیبهشت 1391 

در ستایش عشق / تقدیم به نسرین ستوده و رضا خندان

عشق ایرانی همیشه سرشار از سوز گداز است، سرشار از درد و رنجی خودخواسته و همین رنج است که برای یک ایرانی زندگی را معنی می کند. عشق واژه ای است که در این دوران آن را از یاد بردیم، با آن زندگیمان را نیز فراموش کردیم و پشیمانی از دست دادنش وجودمان را از همه چیز خالی کرده و روزگارمان را تاریک.

در فرهنگ شرقی ما در تاریک ترین لحظات است که اسطوره زاده می شود و در چنین غوغایی است که معناهای جدید ظاهر می شوند. کلمات را زنان و مردانی مبارز دوباره معنی می کنند و عشقشان را به زمانه تحمیل می کنند. در این لحظات است که وجود افرادی می شود منشا همین عشق ایرانی.

برای ما شرقیان غمگین عشق یادآور چیزهای زیادی است، مبارزه، وطن، آزادی و خانواده. در این روزها برای ما عشق میان نسرین ستوده و همسرش رضا خندان می شود نماد همین کلمات، می شود مبارزه برای فراموش نکردن، مبارزه برای انسان بودن. وقتی در میان هیاهوی نفرت، حبس و ظلم نسرین ستوده با دستبند شوهرش را در آغوش می کشد ثابت می کند عشق ایرانی هیچ بند و حصاری نمی شناسد. ثابت می کند که ما هنوز همه چیزمان را نباخته ایم. این عشق می شود نماد تمام آزادگی و آزادی خواهی در ایران. این عشق می شود دلیلی برای سرسختی ستودنی نسرین ستوده در زندان و دلیلی برای آرامش رضا خندان در برابر مشکلات خانواده.

شاید این روزها مهراوه و نیما از حضور مادرشان در خانه محروم باشند، اما همین روزها آن ها را از عشقی سرشار می کند که در خانواده ایرانی کیمیا شده. همین عشق مهراوه را باوقارتر و نیما را دوست داشتنی تر می کند. و همین عشق برای ما می شود آغاز رویایی زیبا و امیدی که خانواده خندان را در کنار هم در ایرانی آزاد تصور کنیم. 

29 بهمن ماه 1390